Πρέπει να ομολογήσω ότι πρόκειται για ένα συνειρμό που ξεκίνησε καθαρά από την ονομασία: έγραφα το θέμα για τη χρηματοδότηση μέσω Kickstarter της ταινίας "Veronica Mars" και το όνομα του χαρακτήρα που πρωταγωνιστεί μου έφερε στο νου μια υπηρεσία αναζήτησης που όταν πρωτομπήκα στο Internet ήταν όσο... hot είναι σήμερα η Google. Από μια περίεργη συγχρονικότητα δε, το σύστημα οργάνωσης και παρουσίασης πληροφοριών στο οποίο έκανε αναζητήσεις η υπηρεσία αυτή, το Gopherspace (και όχι το web, το οποίο τότε ήταν απλώς μια ακόμα επιλογή), παρουσιάστηκε επίσημα ακριβώς πριν από είκοσι χρόνια, το Μάρτιο του 1993.
Η σχετική σελίδα της Wikipedia παρουσιάζει πολύ αναλυτικά το πρωτόκολλο "Gopher" το οποίο σχεδιάστηκε από το Μάρκ Μακ Κέιχιλ στο πανεπιστήμιο της Μινεσότα και το οποίο πήρε την ονομασία του από το τρωκτικό με το ίδιο όνομα που είναι η μασκότ του συγκεκριμένου ιδρύματος. Και όσο και αν ακούγεται ίσως περίεργο σήμερα, όταν το World Wide Web έχει ταυτιστεί απολύτως με το Internet, τουλάχιστον για τα πρώτα χρόνια της εμπορευματοποίησης του Δικτύου, το Gopherspace είχε πολύ περισσότερους servers από το web και οι πληροφορίες που περιελάμβανε ήταν κατά πολύ περισσότερες.
Ο "θρίαμβος" (ούτως ειπείν) του Gopher δεν κράτησε πολύ* στην κάθοδό του, τον ακολούθησε και η Veronica, η μηχανή αναζήτησης που τον κατέγραφε, το FTPspace με τη δική του μηχανή αναζήτησης, το Archie και αρκετά ακόμα από τα εργαλεία εκείνης της εποχής. Και δεν είναι περίεργο: το web με τις δυνατότητές του για πολύ πιο ευφάνταστη παρουσίαση των πληροφοριών και με τη μεγαλοφυΐα του Σερ Τιμ Μπέρνερς-Λι να καθοδηγεί την ανάπτυξή του και την πολυσυλλεκτική του υπόσταση (οι web browsers μπορούσαν ήδη από τότε να "βλέπουν" στο Gopherspace και το FTPspace, κάνοντας τους δύο αυτούς "χώρους", υποσύνολο του WWW) εκτινάχτηκε τόσο γρήγορα που έσβησε από το χάρτη οτιδήποτε άλλο.
Σήμερα, οι δημοφιλέστεροι web browsers (Firefox, Internet Explorer, Chrome, Safari, Opera) δεν υποστηρίζουν το πρωτόκολλο gopher -όσοι θέλουν να δουν πώς ήταν θα πρέπει να το κάνουν μέσω κάποιου proxy server, όπως ο GopherProxy. Και αν το δοκιμάσουν, θα αισθανθούν ότι βρίσκονται σε κάποια πόλη-φάντασμα σαν αυτές που βλέπει κανείς στις ταινίες western: μια αναζήτηση για το λήμμα "Facebook" επιστρέφει περί τις 200 απαντήσεις (η ίδια αναζήτηση στην Google φέρει περί τα 12,3 δις) ενώ σύμφωνα με τα στατιστικά του GopherProxy, η Veronica του απαντάει καθημερινά σε περίπου 30.000 requests την ημέρα έναντι των περίπου 4,7 δις της Google.
Δε θέλω να ακουστώ σαν 90χρονος παππούς: το web ήταν καλύτερο σύστημα και γι αυτό επικράτησε! Και πέραν κάποιων συναισθηματικών καταλοίπων, θα ήταν ψέματα αν έλεγα ότι η εξαφάνιση του Gopher και της Veronica έχει "στιγματίσει" τη ζωή μου. Ο μόνος λόγος για τον οποίο αξίζει, νομίζω, να ξέρει κανείς κάτι παραπάνω για την ιστορία τους είναι επειδή είναι καλό να γνωρίζει το περιβάλλον στο οποίο κινείται. Α ναι, και για να μη θεωρεί ότι κάτι που είναι "hot" σήμερα, θα παραμείνει για πάντα!
Σχόλια