Το ανέβασε στο Facebook ένας φίλος στο πλαίσιο της γνωστής συζήτησης περί προσωπικών δεδομένων που (ξανά) πυροδοτήθηκε από τα περιβόητα επώνυμα γυμνά που διέρρευσαν στο Δίκτυο πρόσφατα: είναι από τη σειρά Bizarro Comics του σκιτσογράφου Νταν Πιράρο και αναρτήθηκε αρχικά πριν από δύο εβδομάδες. Στην εικόνα, εμφανίζεται ένα καφέ στο οποίο όλοι οι πελάτες τραβούν φωτογραφίες ή βίντεο με τα κινητά τους –ο ένας τον άλλο, τα πιάτα ή τα ποτήρια που είναι μπροστά τους, το χώρο κ.λπ.- ενώ ένας από αυτούς λέει στο φίλο του κάτι που διαβάζει στο κινητό του «Διαβάζω ότι η κυβέρνηση θέλει να εγκαταστήσει παντού κάμερες ώστε να καταγράφει κάθε μας κίνηση» –ο φίλος απαντάει μονολεκτικά «τρομακτικό».
Το αστείο είναι ότι δεν είναι αστείο –δεν είναι καν κωμική υπερβολή: σαφώς η χώρα στην οποία ζω τα τελευταία χρόνια έχει μια παράδοση στα συγκεκριμένα σπορ (κατάχρηση των κινητών και φωτογράφιση των πάντων) όμως είναι πλέον παγκοίνως γνωστό, οι Ιάπωνες έχουν χάσει προ πολλού το σχετικό μονοπώλιο. (Σχεδόν) όλοι φωτογραφίζουν όλους σε κάθε πιθανή και απίθανη στιγμή και (σχεδόν) όλοι κοινοποιούν τις εικόνες τους σε κάποιο δημόσιο μέρος. Και παράλληλα, όλοι (χωρίς «σχεδόν» αυτή τη φορά) εκφράζουν τις ανησυχίες τους –οι οποίες συχνά εξελίσσονται σε κανονικές θεωρίες συνομωσίας- σχετικά με την παραβίαση του απορρήτου τους από το σκοτεινό, οργουελικό κράτος.
Πόσο χρειάζεται άραγε η NSA ή οι αντίστοιχοι οργανισμοί στην εκάστοτε χώρα να στήσουν τεράστια δίκτυα παρακολούθησης τα οποία να τροφοδοτούν με όγκους δεδομένων τεράστια κέντρα επεξεργασίας και ανάλυσης; Πιθανότατα ήδη το έχουν κάνει όμως είμαι σίγουρος ότι οι εξελίξεις ειδικά των τελευταίων πέντε χρόνων, όταν καθένας έχει επάνω του μια αρκετά καλή κάμερα, λογαριασμούς σε τουλάχιστον τρία κοινωνικά δίκτυα και την ακόρεστη δίψα να τα χρησιμοποιήσει ώστε να εκθέσει εθελούσια τον εαυτό του σε όποιον τύχει να περνάει από τη γειτονιά, έχουν κάνει τα πράγματα πολύ πιο εύκολα. Είμαι σίγουρος ότι όλοι έχουν δοκιμάσει να αναζητήσουν πληροφορίες για κάποιον συνάνθρωπό τους –και έχουν εντυπωσιαστεί πόσο εύκολο είναι.
Ένας αμερικανός… συμπολεμιστής (προφανώς αστειεύομαι: πρόκειται για συνασκούμενο στις πολεμικές τέχνες) εργάζεται στον τομέα της εταιρικής ασφάλειας. Ο άνθρωπος αυτός –και πιθανότατα, αρκετοί που εργάζονται στον ίδιο χώρο- έχει από τα μικρότερα ψηφιακά αποτυπώματα που έχω δει: δεν έχει λογαριασμούς στα κοινωνικά δίκτυα, δεν εμφανίζεται στο site της εταιρείας στην οποία εργάζεται, χρησιμοποιεί άλλο τηλέφωνο για τις προσωπικές του συνομιλίες και άλλο για τις επαγγελματικές, αμφότερα χωρίς κάμερα, και ανταλλάσσει μόνο κρυπτογραφημένα email. Καθώς προέρχεται από το χώρο των σωμάτων ασφαλείας, αντιλαμβάνεται ότι τα παραπάνω –και πολλά ακόμα- είναι μέρος της δουλειάς του και είναι πρόθυμος να θυσιάσει την «κοινωνική συμβατότητα» στο βωμό της επαγγελματικής του επιλογής.
Όλοι εμείς οι υπόλοιποι δεν το κάνουμε –και δεν έχουμε λόγο να το κάνουμε. Για διάφορους λόγους, προσωπικούς ή επαγγελματικούς, επιλέγουμε να εκθέτουμε –κυριολεκτικά, όπως λέμε «κάνω έκθεση φωτογραφίας»- ένα μεγάλο μέρος της ζωής μας στο Facebook, το YouTube ή το Instagram. Και δεν το επικρίνω –δε θα μπορούσα άλλωστε καθώς το κάνω και ο ίδιος. Όμως αφού το κάνουμε από μόνοι μας, τι παραπάνω φοβόμαστε ότι θα κάνουν οι υπέρ-υπολογιστές της NSA;
Σχόλια