Ανυπολόγιστες συνέπειες για την ίδια τη Facebook, για το Internet γενικότερα αλλά και, ενδεχομένως, ακόμα για τον τρόπο που θα λειτουργούν τα κράτη στο υπόλοιπο του 21ου αιώνα ενδέχεται να έχει ο “πόλεμος” που έχει ξεκινήσει τις τελευταίες εβδομάδες και που από τη μια πλευρά έχει την εταιρεία του Μένλο Παρκ και από την άλλη, την ινδική κυβέρνηση αλλά και αρκετούς τοπικούς παράγοντες τόσο από την πλευρά της αγοράς όσο και από την πλευρά των υποστηρικτών των online δικαιωμάτων και της Διαδικτυακής Ουδετερότητας.
Μήλο της Έριδας είναι το πρότζεκτ “Free Basics”, η υπηρεσία που παρέχει η Facebook μέσω της πρωτοβουλίας Internet.org και που ήδη λειτουργεί σε 37 χώρες –για την ακρίβεια, πλέον σε 36, αφού η Αίγυπτος την απαγόρευσε λίγο πριν την αλλαγή του χρόνου. Σύμφωνα με την Facebook, και δια στόματος του ίδιου του Μαρκ Ζάκερμπεργκ σε σχετικό του guest editorial στην εφημερίδα “The Times of India”, το “Free Basics” θα είναι, περίπου, η σωτηρία της Ινδίας: “ξέρουμε ότι για να προοδεύσει η Ινδία, θα πρέπει περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι να συνδεθούν στο Internet” λέει ευθαρσώς ο κ. Ζάκερμπεργκ και υποστηρίζει ότι το πρώτο βήμα θα είναι η πρόσβαση που παρέχει η υπηρεσία του.
“Ψέμματα, δηλώσεις του Facebook και στατιστικές” είναι, περίπου, η απάντηση των ινδών επικριτών του οι οποίοι ξεκινούν από το γεγονός ότι η εταιρεία προτρέπει τους χρήστες να “ψηφίσουν” μέσω email που θα στείλουν στην τοπική κανονιστική αρχή περνούν από την τεράστια διαφημιστική καμπάνια που κάνει η Facebook για να υποστηρίξει τη θέση της στην ινδική κοινωνία και καταλήγουν στο ίδιο το “Free Basics”, στις περιορισμένες υπηρεσίες που παρέχει και στην άλωση της αγοράς και της χώρας τους γενικότερα από τους... κακούς της Σίλικον Βάλεϊ.
Διαβάζοντας κανείς την επιχειρηματολογία ένθεν και ένθεν, είναι δύσκολο να μη θεωρήσει ότι η πρόταση της Facebook είναι επιεικώς αφελής και υποβολιμαία: προφανώς η εταιρεία έχει κάθε λόγο να προσθέσει στη χρηστική της βάση άλλο ένα δισεκατομμύριο χρήστες και η Ινδία, ούσα η δεύτερη σε μέγεθος αγορά της μετά τις ΗΠΑ είναι ο πιο προφανής στόχος (με μόλις 130 εκατομμύρια χρήστες, το περιθώριο ανάπτυξης είναι τεράστιο). Όμως ταυτόχρονα, πολλοί από τους ισχυρισμούς των επικριτών της είναι επίσης αμφίβολοι: ναι, το “Free Basics” προσφέρει περιορισμένες δυνατότητες όμως κανείς δεν εμποδίζει κάποιον που θα γνωρίσει το Δίκτυο μέσα από το πρόγραμμα να αναβαθμίσει την πρόσβασή του σε κάτι πέρα από αυτό –το άνοιγμα ενός λογαριασμού στο Μεγάλο Μπλε Δίκτυο δεν είναι κατ' ανάγκη η αρχή και το τέλος της Internetικής του παρουσίας.
Αυτό που έχει περισσότερο ενδιαφέρον, είναι ότι η Facebook εμπλέκεται όχι πλέον έμμεσα αλλά άμεσα στον τρόπο λειτουργίας μιας χώρας και δη μιας από τις μεγαλύτερες χώρες του κόσμου –τα 1,8 εκατομμύρια email που δέχτηκε η κανονιστική αρχή από χρήστες που παίρνουν θέση υπέρ ή κατά του “Free Basics” αποτελούν αψευδή μαρτυρία γι αυτό. Στο μέτρο που δεν πρόκειται για ένα δικτατορικό/απολυταρχικό καθεστώς, η πολιτική που ακολουθεί ένα κράτος ως προς τις υποδομές που προσφέρει στους πολίτες του είναι θέμα που οριοθετείται από το ίδιο το κράτος και από τους ίδιους τους πολίτες –πολλώ δε μάλλον όταν πρόκειται για μια χώρα με αρκετά αναπτυγμένη βιομηχανία τεχνολογίας. Πόσο θεμιτό είναι να έχει λόγο γι αυτό μια εταιρεία από την άλλη άκρη του κόσμου, ακόμα και αν πιστέψουμε ότι οι προθέσεις της είναι όντως 100% ειλικρινείς και ανιδιοτελείς;
Σχόλια