Τους τελευταίους μήνες, έχω γράψει αρκετές φορές κείμενα σχετικά με τις επερχόμενες εκλογές στις ΗΠΑ –πέραν του προφανούς ενδιαφέροντος για τα τεκταινόμενα στο πολιτικό τοπίο της μεγαλύτερης υπερδύναμης του πλανήτη, ειδικά από τη στιγμή που το ένα από τα δύο κόμματα αποφάσισε να επιλέξει τον Ντόναλντ Τραμπ για να το εκπροσωπήσει, βρίσκω εξαιρετικά ενδιαφέρον πώς τα ψηφιακά Μέσα, και ειδικά τα κοινωνικά δίκτυα, επηρεάζουν τα γεγονότα και επηρεάζονται από αυτά. Όσο και αν το Δίκτυο είναι πλέον υπόθεση όλων, οι ΗΠΑ παραμένουν η χώρα στην οποία η διείσδυσή του είναι βαθύτερη συνεπώς ό,τι συμβαίνει εκεί, θα συμβεί και αλλού πολύ σύντομα.
Η εβδομάδα που πέρασε επιβεβαίωσε ότι το θέμα δεν έχει δείξει όλες του τις διαστάσεις: το βίντεο με τα υποτιμητικά σχόλια του Ντόναλντ Τραμπ για τις γυναίκες μπορεί να κυκλοφόρησε από ένα παραδοσιακό Μέσο (για την ακρίβεια την “Washington Post”), γεγονός που αποδεικνύει παρεμπιπτόντως ότι η δύναμη των Μέσων αυτών (και ειδικά αυτών που έχουν κάποιο κύρος) δεν έχει χαθεί εντελώς, όμως αν δεν είχε υπάρξει το Internet δε θα είχε πάρει την έκταση που πήρε. Οι αμέτρητες “αναμεταδόσεις” του βίντεο και τα επίσης αμέτρητα σχόλια, διόγκωσαν το θέμα σε σημείο να μην μπορεί να το αγνοήσει κανείς και ακόμα και επώνυμοι Ρεπουμπλικάνοι αναγκάστηκαν να πάρουν αποστάσεις από τον υποψήφιό τους –προφανώς κανείς δεν εξεπλάγη όμως στον πολιτισμένο κόσμο, οι πολιτικοί δεσμεύονται –ακόμα- από το φαίνεσθαι.
Το σκάνδαλο του βίντεο ακολούθησε ένας τρίτος γύρος διαρροής email σχετικών με την Χίλαρι Κλίντον και την προεκλογική της καμπάνια από το WikiLeaks –σε συνδυασμό με την πρώτη διαρροή (αυτή της Εθνικής Επιτροπής του Δημοκρατικού Κόμματος) και τη δεύτερη (αυτή των προσωπικών μηνυμάτων της τέως υπουργού), η κ. Κλίντον έχει χάσει αρκετό από το λούστρο της, σε σημείο που κάποιοι από τους υποστηρικτές της να περάσουν στο στρατόπεδο των απρόθυμων/ψηφοφόρων εξ ανάγκης. Και παρότι εξακολουθώ να μην αντιλαμβάνομαι τι ακριβώς προσπαθεί να πετύχει ο Τζούλιαν Ασάνζ (όχι, δεν πείθομαι ότι το κάνει για να εξισορροπήσει την αρνητική δημοσιότητα σε βάρος του Ντόναλντ Τραμπ), το θέμα δεν είναι εκεί. Είναι στο ότι χωρίς το WikiLeaks, η θέση της κ. Κλίντον θα ήταν πολύ πιο ισχυρή.
Η τελευταία πράξη –προς το παρόν τουλάχιστον- παίχτηκε στη δεύτερη τηλεοπτική αναμέτρηση μεταξύ των δύο μονομάχων. Και εκεί, όπως και στην πρώτη ο έλεγχος και η επαλήθευση των δεδομένων (fact checking) που παρέθεταν η κ. Κλίντον και ο κ. Τραμπ από επαγγελματίες δημοσιογράφους και ερευνητές αλλά και από οποιονδήποτε είχε χρόνο, διάθεση και μια επαρκή σύνδεση στο Internet, έκαναν τα πράγματα πολύ πιο σαφή, τουλάχιστον για όσους ενδιαφέρονται για την πραγματικότητα. Και επειδή το Internet δεν παύει να χαρακτηρίζεται από μια παιδική ανωριμότητα, έφερε στην επιφάνεια και έναν απροσδόκητο ήρωα: το μέλος του κοινού Κεν Μπόουν ο οποίος παρά τη θλιβερή εικόνα που παρουσίαζε το ντιμπέιτ ως εκείνη τη στιγμή, πήρε το μικρόφωνο και έκανε μια σοβαρή ερώτηση στους δύο υποψήφιους προέδρους ελπίζοντας σε μια σοβαρή απάντηση.
Για μια ακόμα φορά (και μάλλον όχι για τελευταία ως τον Νοέμβριο!) θα επισημάνω ότι στην παρούσα φάση και με δεδομένες όλες τις ιδιαιτερότητες που έχουν οι κοινωνίες μας στο πρώτο μισό του 21ου αιώνα, αυτό που συμβαίνει τώρα στην πολιτική σκηνή των ΗΠΑ είναι ό,τι κοντινότερο υπάρχει στη δημοκρατία (και ναι, συμπεριλαμβάνω και την υποψηφιότητα Τραμπ). Όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα των εκλογών, κανένας αμερικανός πολίτης δε θα μπορεί να ισχυριστεί ότι ήρθε ερήμην του και σιγά-σιγά, το ίδιο θα ισχύει και για τους ψηφοφόρους και των άλλων χωρών. Είτε αυτό αρέσει σε κάποιους, είτε όχι, τα ψηφιακά Μέσα στερούν από όλους μας τα συνηθισμένα μας άλλοθι –αν θα αναλάβουμε και τις ευθύνες που συνοδεύει αυτή την απώλεια είναι κάτι που, επίσης, βαραίνει αποκλειστικά εμάς τους ίδιους.
Σχόλια