Δε θυμάμαι πόσων ετών ήμουν όταν άκουσα πρώτη φορά τη συζήτηση περί του paperless office. Η Wikipedia λέει ότι οι πρώτες σχετικές προβλέψεις έγιναν στα μέσα της δεκαετίας του 1970 και ότι η πρώτη εταιρεία που το χρησιμοποίησε ως κόνσεπτ ήταν η Microsoft το 1978 –πιθανότατα έτσι θα είναι αν και φαντάζομαι ότι θα έφτασε στην Ελλάδα μερικά χρόνια αργότερα. Τις εποχές εκείνες, η διαφορά φάσης μεταξύ Ελλάδας και Δύσης ειδικά χάρη στις φιλότιμες προσπάθειες μιας ομάδας ευφάνταστων αξιωματικών τέτοιες μέρες το 1967, ήταν παροιμιώδης.
Σχεδόν μισό αιώνα μετά και με τα σπίτια και τα γραφεία μας γεμάτα από τις μηχανές που υποτίθεται ότι θα έδιωχναν μακριά τα χαρτιά, εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι η ιδέα δεν έπιασε. Ναι μεν έχουμε καταργήσει κάποιες από τις χρήσεις του χαρτιού (ένα από τα πράγματα που με έθλιβαν και με αγρίευαν στις εφημερίδες και τα περιοδικά των μέσων της δεκαετίας του 1980 ήταν η αθρόα σπατάλη χαρτιού από τους δημοσιογράφους –η κατάσταση αυτή έχει παρέλθει, ανεπιστρεπτί ελπίζω) όμως κάτι μέσα μας αρνείται να εγκαταλείψει το χαρτί. Και παρότι καταλαβαίνω τη δυσκολία αυτή όταν πρόκειται για βιβλία (και αντίστοιχα, e-books) όμως δεν την καταλαβαίνω όταν πρόκειται για έγγραφα.
Ίσως επειδή ποτέ δεν εργάστηκα σε γραφείο ή σε εταιρεία, στους χώρους δηλαδή στους οποίους στοχεύει η Sony με το DPT-RP1 μια ταμπλέτα ψηφιακού χαρτιού που πρόκειται να λανσάρει εδώ στην Ιαπωνία στις αρχές Ιουνίου. Το σλόγκαν της είναι “εφηύραμε το χαρτί της εποχής μας” και με διαστάσεις Α4, βελτιωμένη ανάλυση (1650 x 2200 στιγμές) και τεχνικά στοιχεία (πάχος, βάρος, φωτεινότητα, ευκολία γραφής με την ειδική “πένα” που το συνοδεύει, διάρκεια ζωής κ.λπ.) σε σχέση με την προηγούμενή της απόπειρα, το DPT-S1 (https://pro.sony.com/bbsc/ssr/product-DPTS1/) ίσως και να έχει δίκιο.
Το θέμα είναι ότι το DPT-S1 δεν έπιασε –ούτε στην Ιαπωνία, ούτε διεθνώς, ενδεχομένως εξαιτίας της τιμής του και κατά πάσα πιθανότητα επειδή οι περισσότεροι κλάδοι προτιμούν τις πιο ευέλικτες/γενικής χρήσεως συσκευές από τις πολύ εξειδικευμένες –εν προκειμένω ένα iPad έναντι του DPT, ειδικά όταν το τελευταίο (όπως και ο προκάτοχός του) μπορεί να διαβάσει μόνο αρχεία PDF. Όμως ακόμα κι έτσι, το βασικό πρόβλημα, πιστεύω, δεν είναι τα 1000 ευρώ της τιμής (τα οποία σίγουρα δεν είναι πρόβλημα για μια μεγάλη εταιρεία, η οποία πιθανότατα θα αγοράσει πολλά κομμάτια και άρα σε διαφορετική τιμή). Είναι ότι ακόμα το υπόδειγμα (όπως λέμε “paradigm”) του χαρτιού δεν έχει καταργηθεί.
Και πώς θα μπορούσε; Ακόμα και στην ίδια τη χώρα το παράγει το DPT, το χειροποίητο χαρτί παραμένει μια από τις πιο θαλερές παραδοσιακές βιοτεχνίες, πινέλα γραφής και μελάνι πωλούνται ακόμα και στα καταστήματα του ενός ευρώ (στην Ιαπωνία λέγονται “καταστήματα των 100 γεν”) και συσκευές φαξ υπάρχουν στο 75% των σπιτιών και στο 99% των επιχειρήσεων πάσης φύσης. Ήτοι, οι άνθρωποι γράφουν ακατάπαυστα και δε δείχνουν διατεθειμένοι να σταματήσουν στο εγγύς μέλλον, γεγονός που κάνει ακόμα και τον πιο καλόπιστο και τεχνολάγνο να αναρωτηθεί σε ποιον απευθύνεται η Sony με το νέο της ψηφιακό χαρτί!
Προσωπικά δε θα απορήσω αν μετά από πέντε χρόνια ένα αντίστοιχο άρθρο θα σχολιάζει την αποτυχία του εγχειρήματος. Οι μεγάλες εταιρείες, στην Ιαπωνία ή αλλού, δεν είναι υπεράνω αποτυχιών και αυτό είναι απολύτως αναμενόμενο: όταν κάτι κινείται, πού και πού πέφτει κάτω. Όμως αναρωτιέμαι αν θα καταφέρουμε ποτέ να ξεφύγουμε από το φετίχ του χαρτιού (γιατί προφανώς ένοχοι γι αυτό δεν είναι μόνο οι Ιάπωνες) και εξακολουθώ να μην καταλαβαίνω γιατί δυσκολευόμαστε τόσο να το πετύχουμε. Βεβαίως η απάντηση μπορεί να είναι απλά “Επειδή 22 αιώνες δε διαγράφονται σε 10 χρόνια”...
Σχόλια