Ας αφήσουμε κατά μέρος τους χαρακτηρισμούς: τόσο το “the human codebreakers” όσο και το “ο Ιντιάνα Τζόουνς της έρευνας” για τον επικεφαλής της εταιρείας Studio D Radiodurans, Γιαν Τσιπσέις δεν είναι παρά ατυχείς απόπειρες της συντάκτη του άρθρου του “Backchannel”, Τζέσι Χέμπελ να κάνει μια geeky δουλειά να φανεί εντυπωσιακή. Ποια είναι η δουλειά; Η έρευνα (πολιτισμική/ανθρωπολογική) κυρίως σε αναπτυσσόμενες αγορές προκειμένου να αντληθούν στοιχεία που θα χρησιμεύσουν για τον σχεδιασμό ενός νέου τεχνολογικού προϊόντος ή υπηρεσίας.
Αυτό που προσωπικά με εντυπωσίασε στο συγκεκριμένο άρθρο δεν ήταν το ίδιο το αντικείμενο της έρευνας. Ήταν ότι η Studio D Radiodurans εμφανίζεται –τουλάχιστον κατά τη συντάκτη- σαν μια από τις λίγες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο αντικείμενο αυτό. Ή ότι με άλλα λόγια, οι περισσότερες εταιρείες που σχεδιάζουν κάτι, δε διεξάγουν τέτοιες έρευνες ώστε να γνωρίσουν καλύτερα τις αγορές στις οποίες απευθύνονται. Και αν μεν στόχος τους είναι μόνο οι αγορές που μοιάζουν με αυτή στην οποία οι σχεδιαστές ανήκουν, έχει καλώς. Τι συμβαίνει όμως όταν μια εταιρεία από τη Γερμανία σχεδιάζει κάτι που απευθύνεται στον πληθυσμό της Ινδίας; Ή ακόμα και της Κορέας;
Δε θα έπρεπε να εκπλήσσομαι: κρίνοντας από τα αποτελέσματα που βλέπουμε καθημερινά, είναι προφανές ότι η συντριπτική πλειονότητα των εταιρειών, τουλάχιστον του χώρου της τεχνολογίας, απλώς αγνοούν τις πολιτισμικές διαφορές μέχρι να συγκρουστούν επάνω τους με 200χλμ/ώρα –όταν συμβεί αυτό, οπισθοχωρούν και προσπαθούν να μαζέψουν τη ζημιά τους. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα που μου έρχεται στο μυαλό ήταν αυτό της Uber στην Κίνα όμως υπάρχουν άφθονα ακόμα.
Είναι λογικό, ωστόσο: κάθε κουλτούρα προσπαθεί να προβάλλει τον εαυτό της με τον καλύτερο τρόπο στα μέλη της, πρωτίστως για λόγους επιβίωσης. Όταν το παρακάνει, η επαφή της με τις πραγματικότητες άλλων κοινωνιών (και της δικής τους κουλτούρας) γίνεται όλο και πιο αδύναμη και έτσι βλέπει κανείς π.χ. τους Έλληνες που θέλουν να κάνουν εξαγωγές να επιμένουν στο να προσπαθούν να προωθήσουν το ελαιόλαδο, αγνοώντας ότι το ελαιόλαδο δεν έχει παντού την ίδια διείσδυση ή τους Ιάπωνες να πηγαίνουν σταθερά χειρότερα στο τζούντο σε κάθε ολυμπιακή διοργάνωση και παρόλα αυτά να μην αλλάζουν τον τρόπο προπόνησής τους. Και το φαινόμενο είναι, αναμενόμενα, χειρότερο, όταν πρόκειται για έναν τόσο γρήγορο κόσμο όσο αυτός της τεχνολογίας.
Προσωπικά δε με στενοχωρεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι η Uber πλήρωσε το μάθημά της στην Κίνα με 2 δις δολάρια: αν μη τι άλλο, επειδή ένα τέτοιο μάθημα μάλλον δε θα το ξεχάσει ποτέ! Όμως με στενοχωρεί όταν βλέπω ανθρώπους που, θεωρητικά, έχουν τη δυνατότητα να σκεφτούν πραγματικά πρωτότυπα (για την ακρίβεια, έχουν χτίσει όλη τους την ύπαρξη στην αξία της πρωτοτυπίας) να αδυνατούν να δουν το προφανές: αν χρειάζονται στοιχεία για να σχεδιάσει κανείς για έναν 30χρονο νεοϋορκέζο, άλλο τόσο χρειάζονται για να σχεδιάσει και για έναν 30χρονο από το Κάιρο. Όσοι δεν αντιλαμβάνονται ότι υπάρχουν διάφορές μεταξύ των δύο, είναι πολύ πιο ρατσιστές από όσο νομίζουν.
Σχόλια