Αν και τις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις (και τις προεκλογικές περιόδους που προηγήθηκαν) τις παρακολούθησα αποκλειστικά από το Internet, αυτή τη φορά το ταξίδι μου στην Ελλάδα συνέπεσε ακριβώς με την έναρξη της προεκλογικής περιόδου –αυτό σημαίνει ότι είχα την ευκαιρία να συγκρίνω την online δράση των κομμάτων και των υποψηφίων τους με την offline. Και το συμπέρασμα, μια εβδομάδα πριν τις εκλογές της 26ης Ιανουαρίου είναι μάλλον ικανοποιητικό για όσους θεωρούμε ότι όσο περισσότερο συνδέεται ο ψηφιακός κόσμος με τον πραγματικό τόσο καλύτερα πράγματα κυοφορούνται για το μέλλον.
Έχοντας ζήσει τις προεκλογικές περιόδους των δεκαετιών 1980-1990, η τρέχουσα προεκλογική περίοδος μου φαίνεται όχι απλώς υποτονική –πρακτικά ανύπαρκτη: το διαφημιστικό υλικό στους δρόμους είναι εξαιρετικά διακριτικό, συγκεντρώσεις και μεγάφωνα απουσιάζουν σχεδόν ολοκληρωτικά και ακόμα και στα πανεπιστήμια, μόνιμες εστίες πολιτικής αντιπαράθεσης, οι τόνοι είναι ιδιαίτερα χαμηλοί. Αναρωτιέμαι αν οι τουρίστες που κυκλοφορούν στην Αθήνα τον καιρό αυτό συνειδητοποιούν ότι σε μερικές μέρες οι έλληνες πολίτες θα κατέβουν σε εκλογές που ενδέχεται μάλιστα να έχουν αποτελέσματα μοναδικά για την ιστορία της χώρας.
Ό,τι όμως ισχύει στους δρόμους και τις πλατείες της πόλης, δεν ισχύει στα Μέσα –τα παλιά και τα καινούρια: όποιος παρακολουθεί αυτά, δεν υπάρχει περίπτωση να μην αντιληφθεί τι πρόκειται να συμβεί και τι διακυβεύεται αν η εξέλιξη είναι η Α ή η Β. Με αυτό δεν εννοώ βεβαίως ότι όλες οι πολιτικές συζητήσεις που βλέπω, ειδικά στα social media είναι ώριμες (για την τηλεόραση και το ραδιόφωνο δεν το συζητάω καν!) αλλά και μόνο το γεγονός ότι τα feed έχουν πολιτικοποιηθεί σε τόσο μεγάλο βαθμό σημαίνει κάτι –τι ακριβώς, ίσως περάσει λίγος χρόνος μέχρι να το μάθουμε αν και οι συσχετισμοί των πολιτικών δυνάμεων των τελευταίων χρόνων ίσως είναι ενδεικτικοί.
Ο λόγος που ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ανέβει στην προτίμηση του κόσμου δεν είναι το Internet –μια ματιά στη ρητορική του αρκεί για να καταλάβει κανείς ότι ένα μεγάλο μέρος της βάσης του κόμματος προέρχεται από κόσμο που δεν είναι καν συνδεδεμένος στο Δίκτυο και που απλώς το υποστηρίζει επειδή ελπίζει ότι μπορεί να επαναφέρει τα πράγματα εκεί που ήταν κάποτε. Πιστεύω όμως ότι είναι λάθος η υπόθεση ότι η άνοδος της συγκεκριμένης παράταξης οφείλεται αποκλειστικά σ’ αυτό: τα αριστερόστροφα σχήματα πάντα ωφελούνται όταν υπάρχει πολιτική συζήτηση και μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι σήμερα υπάρχει πολύ περισσότερη από ό,τι υπήρξε τα τελευταία 30 χρόνια. Και αυτό οφείλεται σε μεγάλο ποσοστό στο Δίκτυο.
Η πιο απογοητευτική –πλην αναμενόμενη- διάσταση του θέματος είναι αυτή που επισημαίνει ο Νίκος στο πρόσφατο κείμενό του «Όταν οι πολιτικοί χτίζουν»: ότι οι πολιτικοί παραμένουν απόντες από τα Νέα Μέσα –τουλάχιστον στη μεγάλη τους πλειονότητα και τουλάχιστον οργανωμένα (οι εξαιρέσεις, ως γνωστόν, επιβεβαιώνουν τον κανόνα). Είναι πραγματικά απορίας άξιο πώς σχεδόν το σύνολο του πολιτικού κόσμου κατάφερε να παραβλέψει τη μεταφορά της συζήτησης στο online περιβάλλον και εξακολουθεί να δίνει το μεγαλύτερο βάρος της προσοχής του στην τηλεόραση, το Μέσο που έχει αποδείξει ότι κάθε άλλο παρά ενδείκνυται για πραγματική συζήτηση.
Όμως και αυτό αλλάζει: με κάθε προεκλογική περίοδο βλέπουμε να αυξάνεται ο βαθμός εμπλοκής στα ψηφιακά Μέσα και των πολιτικών, έστω και αν αυτό συμβαίνει με πολύ αργότερους ρυθμούς από τους αντίστοιχους των πολιτών. Αν η αύξηση αυτή συνεχιστεί (και από τις δύο μεριές) φέρνοντας μαζί της και μια αναβάθμιση του πολιτικού διαλόγου (που είναι και το δυσκολότερο στοίχημα) τότε οι πιθανότητες να βρεθούμε κάποια στιγμή, και όχι στο πολύ απώτερο μέλλον, σε μια πιο πολιτισμένη κοινωνία, αυξάνονται επίσης –για να δανειστώ ένα σλόγκαν των ημερών, αυτή είναι η ελπίδα που προσωπικά θεωρώ ότι έρχεται.
Σχόλια