Κάποιοι ίσως πουν ότι «ώδινεν όρος και έτεκεν μυν» –μ’ άλλα λόγια ότι η περιβόητη αναφορά της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Εμπορίου (Federal Trade Commission, FTC) των ΗΠΑ σχετικά με την προστασία των προσωπικών δεδομένων των χρηστών απέναντι στις εταιρείες αφενός δεν είναι τίποτα καινούργιο και αφετέρου δεν πιέζει τις εταιρείες σε τίποτα.
Και στην πραγματικότητα, από χθές που κυκλοφόρησε η αναφορά κάποιοι ήδη το έγραψαν, θεωρώντας ότι η αμερικανική υπηρεσία αφήνει τους χρήστες έκθετους και ότι απλώς κουνάει το δάχτυλο απέναντι στις «κακές» εταιρείες.
Τα παραπάνω έχουν κάποια βάση αλήθειας: αυτό που στην ουσία κάνει η FTC είναι να προτείνει στις εταιρείες να ακολουθήσουν κάποιες «ηθικές» μεθόδους· στην πράξη, αυτό μεταφράζεται στην προτροπή να τοποθετήσουν στις σελίδες τους ένα πλήκτρο «Do Not Track» το οποίο αν ο χρήστης επιλέγει θα πατάει και τα δεδομένα του δε θα συγκεντρώνονται από το εκάστοτε site ή υπηρεσία.
Η συγκεκριμένη λύση έχει προταθεί και από άλλους φορείς κατά καιρούς (ενίοτε, μάλιστα και από τις ίδιες τις εταιρείες), ενώ τη δέσμευσή τους απέναντι σ’ αυτή έχουν εκφράσει και οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην online διαφήμιση, μέσω του φορέα τους Συμμαχία Ψηφιακής Διαφήμισης (Digital Advertising Alliance)
Οι επικριτές του FTC (μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται, βεβαίως, οι οργανώσεις υπεράσπισης των online ατομικών δικαιωμάτων) παραβλέπουν ότι στην πραγματικότητα η υπηρεσία δε θα μπορούσε να κάνει κάτι περισσότερο –πρόκειται για ένα φορέα που μπορεί να προτείνει αλλά δεν μπορεί να επιβάλλει, τουλάχιστον όχι άμεσα.
Αυτό που μπορεί να κάνει, είναι να δεχθεί καταγγελίες (από ιδιώτες και πολιτικούς) και να εφαρμόσει την υπάρχουσα νομοθεσία αν αποδειχθεί ότι κάποια εταιρεία την παραβίασε. Η καθαυτή συγγραφή των κανόνων, ωστόσο, επαφίεται (τελικά) στις ίδιες τις εταιρείες.
Αυτό που κάνει τα πράγματα χειρότερα είναι ότι το νομοθετικό σώμα των ΗΠΑ (δηλαδή το Κογκρέσο) δεν έχει καταφέρει τα τελευταία χρόνια να καταλήξει σε ένα νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με το θέμα –τα λόμπι των εταιρειών είναι πολύ ισχυρά (ειδικά όταν ο συγκεκριμένος κλάδος της οικονομίας είναι από τους πιο ενεργούς, ακόμα και σε μια περίοδο κρίσης) και το ίδιο ισχυρές είναι και οι ομάδες πίεσης· πρόσφατα είδαμε (σε σχέση με το SOPA/PIPA) τις διαστάσεις που μπορεί να πάρει μια online διαμαρτυρία.
Eκτίμηση μου είναι ότι τελικά η αγορά θα συμμορφωθεί ως κάποιο βαθμό με τις προτάσεις της FTC. Όχι επειδή «το λέει το κράτος» αλλά επειδή όλο και περισσότεροι χρήστες ανησυχούν για το θέμα των προσωπικών τους δεδομένων και της χρήσης τους από τις εταιρείες και άρα γίνονται πιο επιφυλακτικοί στην επαφή τους με τις εταιρείες αυτές.
Φυσικά πάντοτε θα υπάρχει η ανησυχία για το αν πραγματικά οι εταιρείες κρατούν το λόγο τους και σίγουρα από καιρού εις καιρόν θα ακούμε για καταγγελίες σχετικά με κάποια παραβίαση. Όμως σε τελική ανάλυση, μια πραγματικά «ανοιχτή αγορά» σημαίνει ανάληψη της ευθύνης εκ μέρους όλων των παραγόντων της, είτε αυτοί λέγονται «εταιρείες», είτε λέγονται «καταναλωτές».
Σχόλια