Προ ημερών, και έχοντας μόλις τελειώσει τη μετάφραση ενός βιβλίου, είχα μια συζήτηση με τους επιμελητές του σχετικά με το πώς αποδίδω κάποιες λέξεις -το μεγαλύτερο μέρος της συζήτησης είχε να κάνει με ορισμένες ιαπωνικές λέξεις (το βιβλίο είναι σχετικό με τις πολεμικές τέχνες και τον ιαπωνικό πολιτισμό), όμως υπήρχε και μια οδηγία μου να μην αλλάξουν τις λέξεις "σάιτ" και "σελίδα" στα, συνήθη για ορισμένους επιμελητές "ιστότοπος" και "ιστοσελίδα". Στη δε ερώτησή τους "γιατί;" η απάντησή μου ήταν αυτή που είναι πάντοτε από την εποχή που οι συζητήσεις περί ελληνικής ορολογίας μαίνονταν στη λίστα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της Ένωσης Ελλήνων Χρηστών Internet και στη θρυλική λίστα Hellas: κάποιες λέξεις μεταφράζονται και κάποιες όχι.
Η συζήτηση με τους επιμελητές του βιβλίου ήρθε σε μια στιγμή που, απ' ό,τι καταλαβαίνω από τις ειδήσεις, η Ελλάδα συγκλονίζεται (ούτως ειπείν) από μια ακόμα επανεμφάνιση της συζήτησης περί αρχαίων ελληνικών και περί της αναγκαιότητάς τους στη σημερινή ελληνική πραγματικότητα. Καθώς, παρότι όλη η δική μου (επαγγελματική) πραγματικότητα περνάει μέσα από τη χρήση της γλώσσας, μην όντας γλωσσολόγος, θεωρώ ότι η άποψή μου δεν έχει και τόσο μεγάλη σημασία, οπότε θα μείνω στη χρήση των ελληνικών στο Δίκτυο και στον χώρο της τεχνολογίας -στο Deasy είμαστε άλλωστε! Και θα επιμείνω στην παραπάνω θέση: επειδή η γλώσσα είναι ζωντανή, η ίδια η γλώσσα προσδιορίζει ποιες λέξεις εξελληνίζονται και ποιες μένουν στο πρωτότυπο.
Επί σειρά ετών βασικός υποστηρικτής της αντίθετης θέσης ήταν η "σχολή RAM", οι αρθρογράφοι δηλαδή του ιστορικού περιοδικού του ΔΟΛ -ποτέ δεν κατάλαβα αν επρόκειτο για επίσημη γραμμή, όπως η "γραμμή Τζαννετάκου" στον, επίσης ιστορικό 9,84, όμως το σίγουρο είναι ότι το περιοδικό προσπαθούσε να καθιερώσει μια γλώσσα στην οποία όλοι οι όροι της τεχνολογίας υπολογιστών ήταν εξελληνισμένοι. Σήμερα, πάνω από μιάμιση δεκαετία μετά, η πραγματικότητα έχει αποδείξει ότι αυτού του είδους οι άνωθεν προσπάθειες αποτυγχάνουν οικτρά καθώς στην πλειονότητά τους, οι άνθρωποι που ασχολούνται με την τεχνολογία χρησιμοποιούν μια υβριδική γλώσσα στην οποία ο "υπολογιστής" έχει μεν αντικαταστήσει τον "computer" και το "ποντίκι" έχει αντικαταστήσει το "mouse" αλλά ο "ιστός" δεν αντικατέστησε ποτέ το "web", όπως ο "εξυπηρετητής" δεν αντικατέστησε τον "server" και το "διελευτήριο" δεν αντικατέστησε το "password".
Προσωπικά πιστεύω ότι ο λόγος που οι άνθρωποι δεν αποδέχτηκαν τους παραπάνω όρους (και αμέτρητους άλλους που μπορεί να βρει κανείς αν ψάξει π.χ. στη Βάση TELETERM του ΟΤΕ) είναι ο ίδιος για τον οποίο δεν αποδέχτηκαν ποτέ την καθαρεύουσα του Αδαμάντιου Κοραή: γιατί πρόκειται για μια κατασκευασμένη γλώσσα που δημιουργήθηκε επειδή κάποιοι φοβούνται ότι ελλείψει αυτής, η ελληνική γλώσσα θα φτωχύνει και θα χαθεί -η ειρωνεία ότι η γλώσσα που μιλούν στο σπίτι τους είναι μια γλώσσα που εξελίχθηκε επί αιώνες χωρίς τέτοιες προστατευτικές κινήσεις και που είναι γεμάτη από ξένες λέξεις, πολιτογραφημένες πλέον ελληνικές, μάλλον τους διαφεύγει.
Προσωπικά δεν ανησύχησα ποτέ ότι η ελληνική γλώσσα θα χαθεί λόγω εισαγωγής ορισμένων ξένων ορολογιών: η ιστορία, μου αποδεικνύει το αντίθετο κάθε πρωί που ξυπνάω, φοράω μια μπλούζα, ένα παντελόνι και ένα ζευγάρι κάλτσες και κάθομαι στον υπολογιστή μου για να γράψω σε σωστά, ελπίζω, ελληνικά. Ανησυχώ, ωστόσο, κάθε φορά που βλέπω ανθρώπους να υπεραμύνονται της καθαρότητας της γλώσσας ενώ δεν έχουν μάθει να ξεχωρίζουν την παθητική φωνή ("γράφεται") από το δεύτερο πρόσωπο πληθυντικού ("γράφετε") -είτε το κάνουν εντός Δικτύου, είτε εκτός.
Σχόλια