Το μνημόνιο συνεργασίας που ανακοινώθηκε στο πλαίσιο της ΔΕΘ μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της OpenAI με κύριο αντικείμενο την εκπαίδευση ακούγεται ενδιαφέρον. Αλλά ορισμένοι έχουν -αρκετά δικαιολογημένα- ερωτήματα.
H Homo Digitalis διατυπώνει αυτά τα ερωτήματα, ζητώντας από το υπουργείο Παιδείας να χορηγήσει τα έγγραφα που σχετίζονται με τη συγκεκριμένη συμφωνία και ο λόγος δεν είναι η απλή περιέργεια. Όπως αναφέρεται στην επιστολή της Homo Digitalis προς τον υπουργό Παιδείας, «από την επικείμενη πιλοτική χρήση ενός μοντέλου παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης σε 20 Λύκεια της χώρας μας, προκύπτουν εύλογα σημαντικά ερωτήματα σχετικά με τη συμμόρφωση με τις διατάξεις για την προστασία προσωπικών δεδομένων».
«Εντύπωση μας προκαλεί το γεγονός ότι το σημείωμα του Γραφείου του Πρωθυπουργού αναφέρει ότι 'οι εκπαιδευτικοί θα έχουν τη δυνατότητα να δηµιουργούν εξατοµικευµένα GPTs… για την παραγωγή υλικού αξιολόγησης…',» αναφέρει η οργάνωση. «Θα πρέπει να διευκρινιστεί πως η χρήση του μοντέλου για «παραγωγή υλικού αξιολόγησης» δεν σχετίζεται με την υποστήριξη της διαδικασίας λήψης αποφάσεων ή την έκδοση πράξης, που επηρεάζουν δικαιώματα μαθητών ή άλλων εκπαιδευτικών.
«Στο σημείο αυτό οφείλουμε να υπογραμμίσουμε ότι στην OpenAI επιβλήθηκε πριν από 10 μήνες πρόστιμο 15 εκατομμυρίων ευρώ από την Ιταλική Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων για παραβάσεις της που σχετίζονται με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (ΓΚΠΔ-GDPR), ενώ την παρούσα χρονική στιγμή ερευνάται από την Αυστριακή Αρχή Προστασίας Προσωπικών δεδομένων για σχετικές παραβάσεις του ΓΚΠΔ-GDPR. Οι νομικές μάχες της OpenAI δεν περιορίζονται μόνο στον τομέα της προστασίας προσωπικών δεδομένων και εντός ΕΕ, αλλά επεκτείνονται και στις ΗΠΑ, όταν πριν από 3 εβδομάδες, γονείς εφήβου 16 ετών που αυτοκτόνησε αποφάσισαν να μηνύσουν την εταιρία για τις πρακτικές της, ισχυριζόμενοι ότι επηρέασε τις αποφάσεις του του γιου τους».
«Οφείλουμε να αναφέρουμε ότι παρά τη χρήση της λέξης “open” στην επωνυμία της εταιρείας, οι περισσότερες από τις τρέχουσες κορυφαίες εκδόσεις μοντέλων της OpenAI (όπως τα GPT-4, GPT-4o και GPT-5) είναι ιδιόκτητες. Τα μοντέλα αυτά επομένως, δεν είναι ανοικτού κώδικα. Είναι δυσάρεστο να βλέπουμε να προωθείται μια συνεργασία με εταιρεία που αναπτύσσει ιδιόκτητο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης, αντί να προωθούνται από την Ελληνική Κυβέρνηση έργα βασισμένα σε ελεύθερο και ανοικτό λογισμικό που αξιοποιούν πραγματικά τα ερευνητικά κέντρα της χώρας μας και τους φορείς που βασίζουν τις δράσεις τους στην μεταμορφωτική, καινοτόμο και συνεργατική δύναμη του ανοιχτού και ελεύθερου λογισμικού», σχολιάζει η Homo Digitalis και προσθέτει. «Δυστυχώς, η προσέγγιση που επιλέγει η Ελληνική Κυβέρνηση είναι αντίθετη με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενίσχυση της ανοικτότητας, της διαφάνειας και της τεχνολογικής κυριαρχίας, και οδηγεί αναπόφευκτα (σε περίπτωση ολικής υιοθέτησής της) σε εξάρτηση του εκπαιδευτικού μας συστήματος από ιδιόκτητο λογισμικό και εταιρείες ξένων συμφερόντων».
Σχόλια